انواع مختلفی از ارتودنسی ثابت و متحرک موجود است. ابزارهای ارتودنسی برای کمک به حرکت دندانها، آموزش مجدد عضلات و اثر گذاشتن بر رشد فک استفاده میشود. نقش این ابزارها اِعمال فشار ملایم بر روی دندانها و فک است. شدت مشکل شما تعیین خواهد کرد که چه نوع ارتودنسی مؤثرتر از سایر انواع است.
انواع ارتودنسی ثابت عبارتند از:
-
بریسها: رایجترین ابزارهای ارتودنسی ثابت هستند که از کش، سیم و / یا براکت تشکیل شدهاند. کشها در اطراف دندانها (یا دندان) تثبیت شده و به عنوان قلاب برای بریس عمل میکنند، اما براکتها اغلب به جلوی دندانها متصل میشوند. سیمهای ارتودنسی از داخل براکت عبور کرده و به کشها متصل میشوند. سفت کردن قوس سیمها باعث فشار بر روی دندانها شده و به تدریج آنها را به موقعیت مناسب خود میراند. برای کسب نتایج مورد نظر، بریسها معمولاً به صورت ماهانه تنظیم میشوند. البته این نتایج ممکن است در عرض چند ماه تا چند سال به دست آید. امروزه بریسها کوچکتر و سبکتر هستند و در آنها به مراتب کمتر از گذشته فلز به کار رفته است. بریسهای رنگی روشن، مخصوص کودکان است، بسیاری از بزرگسالان بریسهای شفاف را ترجیح میدهند.
-
ابزارهای ویژه ارتودنسی ثابت: این ابزارها برای کنترل مکیدن انگشت شست یا عادت بیرون راندن زبان، توسط کشهایی به دندان متصل میشوند. از آنجا که وجود آنها درهنگام غذا خوردن بسیار ناراحت کننده است، تنها به عنوان آخرین چاره استفاده میشوند.
-
فضانگهدارندههای ثابت: اگر دندان کودک قبل از موعد مقرر بیفتد، از یک نگهدارنده برای حفظ فضای خالی تا درآمدن دندان دائمی استفاده میشود. یک کش به دندان مجاور فضای خالی متصل میشود و در طرف دیگر فضای خالی، یک سیم تا دندان کشیده میشود.
لوازم ارتودنسی متحرک عبارتند از:
-
ارتودنسی نامرئی: یک جایگزین برای بریسهای سنتی برای بزرگسالان است که بدون سیم فلزی و براکت بوده و برای حرکت دندانها ( به همان شیوه ارتودنسی ثابت) توسط تعداد زیادی از ارتودنتیستها مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع ارتودنسی تقریباً نامرئی است و برای غذا خوردن، مسواک زدن و نخ دندان از دهان خارج میشود.
-
فضا نگهدارهای متحرک: این ابزارها همان نقش فضانگهدارهای ثابت را دارند. این ابزارها که با پایه آکریلیک ساخته میشوند، بر روی فک تثبیت میشوند و شاخکهای پلاستیکی و یا سیمی آنها بین دندانهای مورد نظر برای حفظ فضای بین آنها گشوده میشود.
-
ابزارهای جابجایی فک: این ابزارها که اسپلینت نیز نامیده میشوند، در فک بالا و یا پایینتر قرار گرفته و به بهبود وضعیت بسته شدن فک کمک میکنند. اسپلینت ممکن است برای رفع اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) استفاده شود.
-
ضربهگیر لب و گونه: این ابزار برای دور نگه داشتن لب یا گونه از دندانها طراحی شده است. زیرا عضلات لبها و گونهها میتواند بر روی دندانها فشار اعمال کنند و این ضربه گیر به کاهش فشار وارده کمک میکند.
-
بسط دهنده کام: این ابزار برای گسترش قوس فک بالا مورد استفاده قرار میگیرد. این ابزار یک صفحه پلاستیکی است که بر روی سقف دهان تثبیت میشود. فشار بیرونی توسط پیچ به این صفحه وارد میشود تا طول مفاصل استخوان پالاتال (کام) افزایش یافته و منطقه پالاتال توسعه یابد.
-
نگهدارندههای متحرک: این ابزارها در سقف دهان و برای جلوگیری از حرکت دندانها به موقعیت قبلی خود استفاده میشوند. این ابزارها قابل تنظیم هستند و از مکیدن انگشت شست جلوگیری میکنند.
-
هدگیر: با کمک این ابزار، یک نوار دور پشت سر قرار گرفته و به یک سیم فلزی در جلو و یا قوس صورت متصل میشود. هدگیرها رشد فک فوقانی را کُند کرده و در حالی که دندانهای جلو به عقب کشیده میشوند، دندانهای عقب را در جای خود ثابت نگه میدارد.
درمان ارتودنسی چه مدت طول میکشد؟
اگر چه هر مورد متفاوت است، اما به طور کلی بیماران باید به مدت یک تا سه سال از سیم ارتودنسی استفاده کنند. تعداد جلسات درمان بستگی به عواملی مانند میزان مشکل بودن اصلاح دندان و نحوه اجرای دستورالعملهای دندانپزشک توسط بیماران دارد. بیمارانی که مسواک زدن و استعمال نخ دندان را به طور کامل و به طور منظم انجام میدهند؛ از خوراکیهای سفت و چسبنده پرهیز میکنند، کشهای لاستیکی و / یا هدگیر را طبق دستوراستفاده میکنند و به طور منظم مراجعه میکنند، معمولا” دوره درمان آنها به موقع وبا نتایج خوبی به پایان میرسد. پس از آنکه این سیمها برداشته میشود، اکثر بیماران گاهی اوقات باید از نگهدارندهها برای حفظ و یا “نگهداری” دندان در موقعیت جدید خود استفاده کنند. دندانپزشک مدت استفاده نگهدارندهها را تعیین خواهد کرد. اکثر بیماران در طول فاز نگهداری، تحت نظارت دندانپزشک میمانند، تا اطمینان حاصل شود که دندانها به صورت همتراز و مرتب قرار گرفتهاند.
آیا این درمان با خطراتی همراه است؟
اکثر خطرات موجود، به سلامت لثهها و استخوانهای شما قبل از درمان و نیز به بهداشت دهان و دندان در طول درمان مربوط است. رعایت بهداشت دهان برای درمان ارتودنسی موفقیت آمیز بسیار مهم است.
طول دوره درمان چقدر است؟
به طور کلی، مدت زمان درمان با سیم ارتودنسی بین یک و نیم تا دو سال است. زمان واقعی درمان بستگی زیادی به همکاری بیمار و شدت مشکل دارد. مراجعه منظم، مراقبت خوب از سیمها و استفاده از کشهای لاستیکی و یا بایت پلیت ( درصورت تجویز) همگی به اتمام به موقع درمان کمک میکنند.
نگهدارنده ارتودنسی، یک سیم متحرک و پلاستیکی است که بعد از برداشتن سیمهای ارتودنسی استفاده میشود. حتی اگر دندانهای شما صاف هستند و در محل مناسب خود قرار دارند، اما فاصله آنها ممکن است محکم در جای خود تنظیم نشده باشد. این نگهدارندهها در حالت تنگ شده، دندان را در محل خود قرار میدهند. شما میتوانید نگهدارنده را هنگام غذا خوردن خارج کنید، اما غیر از این مواقع، باید آن را طبق دستور دندانپزشک خود استفاده کنید.
تا چه مدت باید از نگهدارنده استفاده کنید؟
این مدت زمان تنها به دندانهای شما بستگی دارد. دندانپزشک میتواند به شما بگوید که چه مدت زمان نیاز به استفاده از نگهدارنده خواهید داشت.
سوالات رایج
بعد از حرکت دندانها به مکان خود، فضای باقی مانده چه خواهد شد؟
این فضاها برای اصلاح شلوغی دندانها و ناهنجاری دندان نیش (بدبایت) شدید استفاده خواهد شد. در پایان درمان، هیچ فاصلهای نباید بین دندانها وجود داشته باشد.
ارتودنسی از چه سنی باید آغاز شود؟
درمان ارتودنسی میتواند از هر سنی آغاز شود. با این حال، بسیاری از مشکلات ارتودنسی اگر در سنین پایین و قبل از آهسته شدن رشد فک تشخیص داده شود، راحت تر اصلاح خواهند شد. با درمان سریع و زودهنگام، بیمار میتواند از جراحی و عوارض جدیتر پیشگیری کند.
آیا فرزند شما نیاز به درمان ارتودنسی دارد؟
معمولا” تعیین اینکه آیا فرزندتان به این درمان نیاز دارد، برای شما دشوار است. زیرا مشکلات بسیاری ممکن است رخ دهد، حتی اگر دندانهای جلو صاف و مرتب به نظر برسد. همچنین، برخی از مشکلاتی که پیچیده و دردسرساز به نظر میرسند، خود به خود برطرف خواهد شد. اگر چه دندانپزشک عمومی برای رفع مشکلات دندان، مرجع خوبی برای بیماران است، اما ما بهترین مرکز ارتودنسی هستیم، زیرا فعالیت ما صرفا” در زمینه ارتودنسی میباشد. معاینه اولیه ما جزئی از مراحل درمان است و ما پذیرای فرزند شما و ارائه هر گونه توصیه لازم در این زمینه خواهیم بود.
آیا استفاده از سیم ارتودنسی (براکت) برای سن شما نامناسب است؟
سن شما از عوامل موثر در این درمان نمیباشد، بلکه تنها سلامت لثه و استخوان که دندانهای شما را نگه میدارند، از اهمیت برخوردار است. حدود ۲۵ درصد از بیماران ارتودنسی ما بزرگسالان هستند و این تعداد همچنان در حال افزایش است.
آیا استفاده از سیمهای ارتودنسی دردناک است؟
بیشتر بیماران ارتودنسی در چند روز اول بعد از قرار دادن سیمها و مخصوصا” پس از تنگتر کردن آنها، مقداری ناراحتی را تجربه میکنند. اما معمولا” پس از یک هفته بیماران به آنها عادت خواهند کرد. شما میتوانید برای کاهش درد و ناراحتی، از مسکنهای معمول استفاده کنید.

مطالب مرتبط:
ارتودنسی ثابت
متخصص ارتودنسی
ارتودنسی لینگوال
ارتودنسی نامرئی