افراد نیازمند به ارتودنسی

تنها دندان پزشک یا متخصص ارتودنسی می تواند سودمندی استفاده از روش های ارتودنسی را برای بیمار مشخص کند. در این  حالت بر اساس ابزارهای تشخیص مشکل و نیز دریافت سابقه کامل پزشکی و دندانی بیمار، انجام معاینات کلینیکی، مدل های ساخته شده از دندان ها، و عکس برداری رادیولوژی، دندان پزشک یا متخصص ارتودنسی می تواند استفاده از روش های درمانی ارتودنسی را به بیمار پیشنهاد کرده و از یک برنامه درمانی مناسب برای رفع مشکل وی استفاده نماید. توجه به عادات غلط و رفع آنها درر پیشگیری و درمان موثر می باشد ، مکیدن انگشت در کودکان به عنوان شایع‌ترین عادت، در صورت آنان اثرات ناخواسته‌ای می‌گذارد که باعث عدم رویش دندان‌های جلو و چرخش هر دو فک می‌شود.

ارتودنسی همراه با جراحی فک

همانطور که ارتودنسی می تواند وضعیت دندان ها را اصلاح کند، جراحی ارتودنسی (که به عنوان جراحی ارتوگناتیک نیز شناخته می شود) نیز می تواند وضعیت مشکلات فک بیمار را اصلاح کرده و توانایی وی برای جویدن، صحبت کردن و تنفس را بهبود بخشید و ظاهر اجزای صورت فرد را زیباتر نماید.
متخصص ارتودنسی از جراحی ارتودنسی برای بیمارانی استفاده می کند که فک آنها هنوز بطور کامل رشد نکرده و وضعیت گاز گرفتن دندان های آنها نامناسب بوده و باا مشکلات زیبایی در صورت خود مواجه هستند. فرآیند رشد فک معمولاً در سن ۱۶ سالگی برای دختران و در سن ۱۸ سالگی برای پسران کامل می شود. قبل از عمل جراحیی فک می بایست رشد اجزای آن کامل شده باشد. به هر حال، حرکت دادن دندان ها قبل از عمل جراحی را می توان یک تا دو سال قبل از رسیدن به این سنین شروع کرد.
در طول عمل جراحی ارتودنسی دندان که معمولاً ۶ تا ۱۸۸ ماه طول می کشد، لازم است بیمار از بریس استفاده کرده و بطور  منظم با متخصص ارتودنسی برای اصلاح وضعیتت بریس ها ملاقات کند. با حرکت کردن دندان ها با استفاده از بریس، ممکن است بیمار تصور کند وضعیت گاز گرفتن دندان های وی به جای بهتر شدن، بدتر شده است. به هرر حال، هنگامی که وضعیت فک در موقعیت مناسب پس از عمل جراحی ارتوگناتیک قرار گرفت، دندان های بیمار نیز در موقعیت مناسب قرار گرفته و مشکل بیمار بر طرف می شود.
این عمل جراحی در بیمارستان و توسط یک جراح دهان بر روی فک پایین انجام می شود. به این منظور، استخوان فک پشت دندان ها جدا شده و دندان ها به سمت جلو یا عقب با توجه به نیاز درمانی بیمار حرکت داده می شود. در صورتی که این عمل جراحی بر روی فک بالا انجام شود، موقعیت فک بیمار ممکن است به جلو یا عقب حرکت داده شود یا اینکه فک به سمت بالا یا پایین هدایت می شود. پس از گذشت مدت زمان لازم برای بهبود بیمار (در حدود چهار تا هشت هفته)، متخصص ارتودنسی وضعیت گاز گرفتن دندانن ها به دقت تنظیم می کند. در اکثر موارد، بریس ها با گذشت ۶ تا ۱۲ ماه بعد از عمل جراحی برداشته می شوند. پس از برداشتن بریس، لازم است بیمار از پلاک ارتودنسی متحرک برای حفظ نتایج این روش درمانی  استفاده نماید.

انواع ارتودنسی

امروزه انواع مختلفی از ابزارها شامل ابزارهای ثابت و متحرک برای کمک به حرکت دادن دندان ها، بازآموزی عضلات و تاثیر بر فرآیند رشد فک ها مورد استفاده قرار می گیرند. عملکرد این ابزارها با وارد کردن فشار آرام به دندان ها و فک ها می باشد. همچنین موثرترین روش ارتودنسی برای بیمار با توجه به میزان مشکل وی مشخص می شود.

ارتودنسی ثابت و متحرک

برخی از روش های ارتودنسی نیازمند نصب لوازمی بر روی دندان بطور ثابت هستند که به این روش خاص ارتودنسی در اصطلاح «ارتودنسی ثابت» گفته می شود. در مواردی نیز ارتودنسی به این صورت است که بیمار می تواند وسیله ارتودنسی را که پلاک متحرک است از دهان خود خارج کند. به این نوع ارتودنسی در اصطلاح «ارتودنسی متحرک» گفته می شود.

ضرورت انجام ارتودنسی

فقط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی می‌تواند تعیین کند که آیا انجام ارتودنسی بزرگسالان و ارتودنسی کودکان مفید هست یا خیر. متخصص بر پایه ابزار تشخیصی، شامل شرح حال کامل پزشکی و پرونده دندانپزشکی فرد، معاینه بالینی، قالب گرفتن از دندان‌ها و عکس‌ها و رادیوگرافی‌های مخصوص ـ تصمیم نهایی خود در مورد سودمند بودن ارتودنسی را اتخاذ می‌کند و برنامه درمانی مناسب با شرایط بیمار را طرح‌ریزی می‌کند. در صورت مواجهه با هر یک از موارد زیر، شما نیز می‌توانید برای ارتودنسی یا سیم کشی دندان خود اقدام کنید:

• اُوربایت: یا هم‌پوشانی عمودی دندان‌های پیشین بالا و پایین: در هنگام بسته بودن فک‌ها یا پیش آمدن دندان بالا روی لب پایین ـ در این حالت دندان‌های پیشین بالا بسیار جلوتر از دندان‌های پایین قرار دارند.
• آندربایت: (حالت معکوس اُوربایت) یا بزرگ‌تر بودن فک پایین از فک بالا در این حالت و دندان‌های پایین بسیار جلوتر از دندان‌های بالا قرار می‌گیرند یا این که دندان‌های بالا بیش از اندازه عقب هستند.
• کراس بایت یا عقب بودن یک یا تمام دندان‌های فک بالا نسبت به دندان‌های فک پایین: در این حالت هنگام جویدن، دندان‌های بالا با اندک فاصله طبیعی خود روی لبه دندان‌های پایین قرار نمی‌گیرند.
• بایت باز یا فاصله بین دندان‌های فک بالا و پایین هنگام بسته بودن دهان: در این حالت هنگام بستن دهان دندان‌های عقب کاملاً روی هم قرار می‌گیرند اما بین سطح دندان‌های بالا و یا کنار فضایی وجود دارد.
• ناهمانگی خط وسط دندان‌ها: در این حالت مرکز دندان‌های پیشین بالا بر مرکز دندان‌های پیشین پایین منطبق نیست، البته درمان ارتودنسی دندان به خوبی می تواند این مشکلات را حل کند.
• وجود فضا در بین دندان ها: فضاها یا فاصله‌ بین دندان ها در نتیجه از دست دادن دندان‌ها یا پر نشدن دهان توسط دندان‌ها.
• نامرتب بودن دندان‌ها (کراودینگ): وقتی تعداد دندان‌ها بیش از آن باشد که بتوانند بر روی ریج دندانی جای بگیرند.

سن مناسب

از درمان ارتودنسی دندان کودکان خُردسال با اصطلاح ارتودنسی پیشگیری یاد می‌شود. مداخله گاهی بسیار زود از سن 6 یا 7 سالگی(سن ارتودنسی) شروع می‌شود، چون در این سن، دندان‌ها و فک‌ همچنان در حال رشداند و بنابراین بهتر می‌توان عارضه‌هایی چون نامرتبی دندان‌ها را اصلاح نمود. پیش از درآمدن دندان‌های دائمی، می‌توان کاری کرد تا آنها در موقعیتی بهتر لثه را بشکافند و از آن بیرون بزنند. برای مثال، قوس دندانی معمولاً به اندازه کافی بزرگ نیست تا تمام دندان‌ها را دربربگیرد؛ مداخله زودهنگام از این نکته بهره می‌گیرد که فک کودک همچنان در حال رشد است و با استفاده از وسیله‌ای به نام بسط دهنده‌ی کام، قوس دندانی فوقانی کودک را بزرگ‌تر می‌کند. زمانی که قوس به اندازه مناسب برسد، احتمال این که دندان‌های دائمی در موقعیت بهتری دربیایند نیز بالاتر می‌رود. درمان‌های بیشتر معمولاً در سنین بالاتر مورد نیاز خواهد بود، اما بدون شک گستردگی و طول درمان کوتاه‌تری خواهد داشت.

شایان ذکر است که کودکانی که ارتودنسی دندان پیشگیری برایشان انجام می‌شود عموماً مجبور خواهند بود تا در آینده از بریس یا دیگر وسایل ارتودنسی استفاده کنند؛ اگرچه به لطف این درمان زودهنگام، درمان آتی ساده‌تر و کوتاه‌تر خواهد شد. از ارتودنسی پیشگیری معمولاً به عنوان درمان دو مرحله‌ای یاد می‌شود.

انواع

وقتی به اصل مطلب می‌رسید، در واقع با دو گونه اصلی ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک، مواجه می‌شوید. به احتمال زیاد تصورتان بر این خواهد بود که بریس‌های موقتی (گونه‌ای که به راحتی درآورده می‌شود) بهتر از گونه‌های ثابت هستند؛ اما بهتر است بدانید که هر دو نوع ثابت و ارتودنسی متحرک مزایا و معایب مختص به خود را دارند. تکنولوژی دندانپزشکی بریس‌های دندانی جالبی را برایمان به ارمغان آورده است؛ گونه‌های متعدد ارتودنسی دندان فلزی تا ارتودنسی سرامیکی، همرنگ دندان تا شفاف؛ دیگر دوره‌ی ترسیدن نوجوانان از ارتودنسی و تمسخر هم‌سن و سال‌های‌شان به پایان رسیده است. می‌توان به جرأت گفت که بسیاری از نوجوانان مشتاق ارتودنسی کردن هستند چون بریس در دهان داشتن به منزله حق عبور آنان از دوران خردسالی قلمداد می‌شود. که با تقبل هزینه ارتودنسی ثابت میتوان دندان هایی صاف و مرتب داشت.در ادامه انواع گوناگون بریس را بررسی می‌کنیم. همچنین ارتودنسی مخفی یک نوع از ارتونسی ها می باشد که در ادامه به بحث آن می پردازیم.

فلزی

ارتودنسی فلزی بیشترین رواج را دارند و تمام متخصصین ارتودنسی می‌توانند ارتودنسی دندان فلزی را در اختیار مراجعین خود قرار دهند که از براکت‌های چسبیده به هر دندان تشکیل می‌شود.

سرامیکی

ارتودنسی سرامیکی به اندازه گونه فلزی مشخص نیست و تا حدی همرنگ دندان می شود به دلیل شفاف بودن براکت های آن، اما اندکی گران‌تر و ضعیف‌تر است. در مجموع باید گفت که اتودنسی دندان سرامیکی ظاهری عالی دارند.

پشت دندانی

ارتودنسی پشت دندانی همان‌گونه که از نامش برمی‌آید به پشت دندان متصل می‌شود و بنابراین هنگام لبخند زدن جلب توجه نمی‌کند. هزینه این نوع ارتودنسی دندان بیشتر از بریس‌های فلزی متعارف است، هرچند امتیازهای آن به خوبی این تفاوت را توجیه می‌کند.

نامرئی

ارتودنسی نامرئی واقعاً نامرئی است! صفحه‌های تنظیم کننده به صورت قالب ساخته شده‌اند و می‌توان آنها را برای شستن بریس و مسواک زدن دندان‌ها و نخ دندان کشیدن به راحتی از دهان خارج کرد. در یک کلام می‌توان گفت که ارتودنسی نامرئی در مقایسه با دیگر بریس‌ها حکم کادیلاک را در میان دیگر ماشین‌ها دارد، پس در انتخاب آن شک نکنید البته به شرطی که توان پرداخت سنگین هزینه ارتودنسی نامرئی را داشته باشید! بریس نامرئی در مجموع طرفداران بیشتری دارد، چون می‌توان بدون در نظر گرفتن قیمت ارتودنسی نامرئی ، دندان‌ها را منظم و ردیف کرد بدون آن که تمام اطرافیان از این موضوع باخبر شوند.

ارتودنسی لینگوال یا زبانی

ارتودنسی یکی از مهمترین رشته‌های تخصصی دندانپزشکی است. همچنین اولین تخصص معرفی شده در دندانپزشکی می‌باشد. کار ارتودنسی بیشتر تصحیح مال اکلوژن یا جفت شدن نامناسب دندانهاست. این امر می‌تواند ناشی از موقعیت نادرست دندانها یا دو فک نسبت به هم باشد یا ممکن است درجاتی از هر دو مشکل در یک فرد موجود باشد. درمان‌های ارتودنسی در کلینیک ارتودنسی ممکن است تنها بر تصحیح موقعیت دندانها و یا تغییر الگو و جهت رشد دو فک (درمان‌های ارتوپدیک) متمرکز باشد و در پایان طرح لبخند زیبا را پیش رو داشته باشد. از جنبهٔ دیگر می‌توان درمانهای ارتودنسی را به درمان با دستگاه‌های ثابت و متحرک  و نامرئی تقسیم نمود، ارتودنسی لینگوال یکی از انواع ارتودنسی نامرئی است.

ارتودنسی لینگوال (زبانی) به پشت دندانها چسبانده می شوند و از اینرو نامرئی خواهد بود. نام این براکت ها برگرفته از کلمه لاتین ”لینگوا” به معنی زبان می باشد. این تکنیک بالاخص مناسب افراد بزرگسالی است که ضمن تمایل به بهبود ظاهر و عملکرد دندانها با ارتودنسی نمی خواهند دیگران از این درمان مطلع شوند. البته این براکت ها معمولا” برای حرکات دندانی مختصر توصیه می شوند.

ارتودنسی نامرئی چیست؟

ارتودنسی نامرئی دندان از مواد پلاستیک شفاف و سخت برای ردیف کردن دندان‌ ها استفاده می‌کند. در این رابطه برای بیماران از انواع نسبتاً متفاوتی استفاده می‌شود. هر مجموعه از این ارتودنسی برای دو هفته قبل از جایگزینی آن با مجموعه جدید استفاده می گردد. ارتودنسی نامرئی از پلاستیک شفاف ساخته شده و به همین خاطر تقریباً غیر قابل رویت است. به این ترتیب اطرافیان بیمار اصلا متوجه نمی‌شود که وی از این درمان برای ردیف کردن دندان‌های خود استفاده کرده است. این پلاستیک های شفاف در هر روز باید برای 22 تا 23 ساعت مورد استفاده قرار گیرد تا بهترین نتایج ممکن حاصل شود. این ارتودنسی را می‌توان به راحتی برای غذا خوردن، نوشیدن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از دهان خارج کرد. برای استفاده از این روش باید همه دندان‌های دائمی رشد کرده باشد.
انواع روش های ارتودنسی نامرئی به شرح زیر می باشد که توضیح آن به توضیح ارتودنسی لینگوال پرداخته ایم:
ارتودنسی لینگوال (از سمت داخل دندانها)
ارنودنسی  با روش CAT (بدون چسباندن براکت)
ارتودنسی با براکتهای سرامیکی

ارتودنسی لینگوال چیست؟

هنگام ارتودنسی براکت‌ها و سیم‌های موجود که عمدتا فلزی هستند به راحتی بر روی دندان‌ها دیده می‌شوند و ظاهر آنها برای بعضی افراد ایجاد مشکل می‌کند، یکی از روش‌هایی که منجر به پنهان شدن کامل وسایل  ارتودنسی از دیدگان می‌شود، قرار دادن آنها در سمت زبانی (لینگوال) است که به آن ارتودنسی لینگوال (زبانی) می‌گویند.
ارتودنسی لینگوال یا زبانی حدود 15 سال پیش برای اولین بار به علم ارتودنسی معرفی شد در آن سال‌ها تصور می‌شد این روش بزودی ارتودنسی را دگرگون خواهد کرد و با پیشرفت روزافزون، جایگزین تمامی روش‌های روتین ارتودنسی ثابت می‌شود. هدف از درمان‌های روتین ارتودنسی ثابت، مرتب کردن کامل دندان هاست که به منظور زیبایی و ایجاد عملکرد مناسب سیستم دندانی فکی ارائه می‌شود. در این درمان‌ها معمولا براکت (نگین‌های) ارتودنسی بر روی سطح بیرونی (لبی) دندان‌ها قرار داده می‌شوند تا از طریق آنها نیروهای ارتودنسی به دندان‌های فرد اعمال شوند. اصول کلی این روش مانند ارتودنسی ثابت است که در آن نیروی ارتودنسی از طریق براکت‌هایی که به سطح دندان چسبانده می‌شود، موجب حرکت آن به محل مناسب می‌شود.
در روش ارتودنسی لینگوال، اجزا یا دستگاهها پشت دندانها و در مجاورت زبان قرار می گیرد . اگرچه جنس براکت ها فلز است ولی با توجه به این که در پشت دندانها قرار می گیرد ارتودنسی لینگوال دیده نمی شود . عمده ترین مزیت این دستگاهها ، نا پیدا بودن آنها است . چسباندن براکت ها از سمت داخل دندانها باعث آزردگی زبان بیمار می شود و مشکلاتی هنگام غذا خوردن برای بیمار به وجود می آورد . یکی دیگر از مشکلات ارتودنسی لینگوال هزینه بسیار زیاد آن است که در مقایسه با دستگاههای رایج فلز بسیار بیشتر است . درمان با این دستگاهها از نظر دسترسی برای متخصص ارتودنسی نسبت به درمانهای رایج سخت تر است . با توجه به مطالب عنوان شده معمولاً متخصصین ارتودنسی ، استفاده از روش ارتودنسی لینگوال را توصیه نمی کنند .
این روش نقایصی هم داشت که بسیاری از آنها هنوز هم رفع نشده‌اند و موجب شد این تکنیک به درمان موارد خاص محدود شود. از جمله این نقایص می‌توان به تحمل دشوارتر آن برای بیمار اشاره کرد زیرا تا حد زیادی جای زبان را می‌گیرند و بویژه باعث تداخل در صحبت کردن و غذاخوردن می‌شوند. از دیگر مشکلات استفاده از ارتودنسی لینگوال به هزینه چند برابر بیشتر این روش نسبت به روش‌های معمول، محدود بودن آن به درمان‌های نسبتا ساده ارتودنسی و طول مدت بیشتر درمان میتوان اشاره کرد. متاسفانه روش ارتودنسی لینگوال هنوز نمی‌تواند در اکثر درمان‌های ارتودنسی جایگزین قابل اعتمادی برای ارتودنسی ثابت باشد. اما در حال حاضر ارتودنسی لینگوال تنها جهت رفع نامنظمی‌های بسیارساده و مختصر دندان‌ها آن هم در افرادی که به دلیل شرایط کاری‌شان به هیچ وجه نمی‌توانند ظاهر وسایل ارتودنسی معمول را بپذیرند، توصیه می‌شود.

مزایا

یک راه حل تحریک کننده به لحاظ زیبایی در ارتودنسی استفاده از براکت های لینگوال می باشد. این براکت ها بجای چسبیدن به سطوح بیرونی دندانها به گونه ای اختصاصی طرح ریزی شده اند تا به پشت دندانها چسبیده و موقع لبخند زدن دیده نشوند. در واقع کسی متوجه بودن این براکت ها پشت دندانهای شما نمی شود مگر اینکه به داخل دهان شما با دقت نگاه کند. علاوه بر این مزیت که عنوان شد، هیچ دلیل قانع کننده پزشکی و بالینی دیگری برای استفاده از ارتودنسی لینگوال نسبت به براکت های معمول وجود ندارد.

معایب

•    افزایش ریسک پوسیدگی به علت سخت بودن رعایت بهداشت دهانی و خارج از دید بودن تغییرات سطح داخلی دندانها
•    آزار زبان و تداخل در تکلم به وﭔﮋه در اوایل دوره درمان
•    نیاز به امکانات ،نیروی انسانی آموزش دیده و صرف زمان بیشتری در مطب
هزینه ارتودنسی لینگوال
هزینه ارتودنسی لینگوال همانگونه که انتظار می رود بیش از براکت های فلزی معمولی می باشد. درمان با این روش ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار بیش از درمان با براکت های سنتی است. یکی از مهمترین عوامل، قیمت مواد مورد استفاده در ارتودنسی لینگوال می باشد. مواد مورد استفاده برای ساخت براکت های فلزی معمولی به طور رایجتری تولید شده و بنابراین هزینه کمتری برای ارتودنسی خواهند داشت.

هدف ار ارتودنسی لینگوال چیست؟

بر خلاف ارتودنسی ثابت به روش معمولی که در آن وسایل ارتودنسی به سطح خارجی دندانها متصل می شود، در ارتودنسی لینگوال یا "زبانی" وسایل به سطح داخلی و پشت دندانها(سمت زبانی) متصل شده و کاملا پنهان و غیر قابل رویت می باشد. ارتودنسی لینگوال یا زبانی حدود ۱۵ سال پیش برای اولین بار به علم ارتودنسی معرفی شد، در آن سال‌ها  متخصصین ارتودنسی تصور می کردند این روش به زودی ارتودنسی را دگرگون خواهد کرد و با پیشرفت روزافزون، جایگزین تمامی روش‌های روتین ارتودنسی ثابت می‌شود. اصول کلی این روش مانند ارتودنسی ثابت معمولی است که در آن نیروی ارتودنسی از طریق براکت‌هایی که به سطح دندان چسبانده می‌شود، موجب حرکت آن به محل مناسب می‌شود. این تکنیک فوق العاده پیشرفته برای افراد بزرگسالی که تمایل به بهبود وضعیت دندانهای خود دارند اما نگران مشاهده شدن وسایل ارتودنسی ثابت هستند، راه حل مناسبی است. این روش را نباید با درمانهای ارتودنسی ثابت که از وسایل همرنگ دندان استفاده می نمایند و نامریی خوانده می شوند، اشتباه گرفت. در این روش به علت متصل شدن وسایل به سطوح داخلی دندانها، وسایل ارتودنسی کاملا پنهان می باشد ولی یکی از مهمترین نگرانی ها امکان آسیب و آزار زبان و اشکال در صحبت کردن و غذا خوردن است. 
همانگونه که در درمانهای ارتودنسی ثابت برای عادت کردن لب ها به وسایل ارتودنسی یک یا دو هفته زمان نیاز است، در روش ارتودنسی لینگوال نیز امکان ایجاد ناراحتی در چند هفته اولیه وجود دارد و پس از آن زبان فرد به وضعیت موجود عادت کرده و این مشکل نیز برطرف می گردد. از دیگر مشکلات ارتودنسی لینگوال، هزینه چند برابر بیشتر این روش نسبت به روش‌های معمول، محدود بودن آن به درمان‌های نسبتا ساده ارتودنسی، طول مدت بیشتر درمان و پروسه های لابراتواری پیچیده می باشد. متاسفانه در حال حاضر ارتودنسی لینگوال هنوز نمی‌تواند در اکثر درمان‌های ارتودنسی جایگزین قابل اعتمادی برای ارتودنسی ثابت باشد و تنها جهت رفع نامنظمی‌های بسیار ساده و مختصر دندان‌ها آن هم در افرادی که به دلیل شرایط کاری‌شان به هیچ وجه نمی‌توانند ظاهر وسایل ارتودنسی معمول را بپذیرند، توصیه می‌شود. البته امید است که با پیشرفت بیشتر این تکنیک و رفع مشکلات موجود آن در سال‌های آینده، بتوان از آن برای رفع مشکلات ارتودنسی بیشتری بهره برد.

هدف از ارتودنسی ثابت چیست؟

منظور از ارتودنسی ثابت این است که بیمار نمی تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خارج نماید . در دستگاه ارتودنسی ثابت اجزا به صورت نگین هایی برروی دندان چسبانده شده و ثابت می گردند . به این نگین ها براکت می گویند. این روش درمانی برخلاف درمانهای متحرک ، وابسته به همکاری بیمار نمی باشد . طول درمان ارتودنسی ثابت به طور متوسط 2 سال می باشد ولی براساس نوع ناهنجاری بیمار و شدت مشکل می تواند بیشتر هم بشود . بیمار در هنگام دوره درمانی ثابت نباید غذاهایی با قوام سفت مثل ته دیگ ، بلال ، میوه های هسته دار ، زیتون و غیره را استفاده نماید . در غیر این صورت براکت از دندان جدا می شود که می بایست براکت جدیدی برای بیمار چسبانده شود که این امر می تواند باعث طولانی شدن زمان درمان و آسیب به دندان گردد . در این دوره بیمار از نظر بهداشت ، به مراقبت های خاصی نیاز دارد تا از ایجاد تغییر رنگ و پوسیدگی در دندانها جلوگیری به عمل آید .

در درمانهای ارتودنسی ثابت می توان ماهی یک میلیمتر دندان را حرکت داد و این امر در بعضی مقاطع درمانی چندان مشهود نخواهد بود . در بعضی از موارد از بیمار براساس نوع ناهنجاری های فک کشیده می شود . در اینگونه از بیماران در چند جلسه اول حرکت دندانها بخوبی مشهود است و دندانها به جای فضای خالی حرکت داده می شوند که از نظر بیمار به خوبی قابل مشاهده است . بیمار می بایست ماهی یک بار جهت درمان ویزیت شود . در هر جلسه بعد از فعال کردن کش ها ، سیم ها و یا فنرها ممکن است بیمار مقداری درد داشته باشد که به مرور زمان در هفته اول کاهش می یابد . گاهی در بین جلسات معاینه به دلیل حرکت دندانها ممکن است مقداری از انتهای سیم ها از آخرین دندان خارج شود و باعث احساس تیزی و آزار گونه بیمار شود که در این صورت نیاز است بیمار وقت اورژانس گرفته و زودتر از موعد مقرر به مطب مراجعه نماید تا انتهای سیم کوتاه شود .

هدف ارتودنسی ثابت

هدف از ارتودنسی ثابت ، حرکت دندانها در فضای مناسب ، تنظیم دندانهای شلوغ و اصلاح روابط دندانهای دو فک می باشد . در مرحله ارتودنسی ثابت براکت ها بر روی دندانها چسبانده می شوند و یک سیم از بین براکت ها گذرانده می شود که با کش های بسیار ظریف به براکت ها انداخته می شود . این کش ها می توانند سفید و یا رنگی باشند . این کش ها در هر جلسه تعویض می شود ولی سیم ها ممکن است هر جلسه عوض نشود و براکت ها هم تا انتهای دوره درمانی در دهان باقی می مانند . در بعضی از موارد نیاز است که از بیمار دندان کشیده شود که براساس نوع ناهنجاری ، شدت ناهنجاری ، سن مراجعه بیمار ، می تواند هر نوع دندانی باشد که معمولاً آسیاهای کوچک فک بالا و پایین می باشد . اما به عنوان یک قانون هرگز نباید دندانهای نیش کشیده شود حتی اگر کاملاً بیرون زده و یا نهفته باشند مگر شرایط به گونه ای باشد که دندان نیش نهفته در موقعیتی قرار گرفته باشد که امکان حرکت دادن آن وجود نداشته باشد . معمولاً دندانهای آسیای کوچک کشیده می شوند و دندان نیش در فضای مناسب قرار داده می شود . گاهی براساس شرایط موجود ممکن است یک دندان ثنایا از فک پایین در قسمت جلو کشیده شود . فواصل دندانی کشیده شده با رفع شلوغی دندانهای دیگر و یا با عقب بردن دندانهای قدامی فک بالا و پایین پر می شوند. فواصل ایجاد شده در اثر کشیدن دندانها با حرکت سایر دندانها در پایان درمان به طور کامل بسته می شود و بیمار مشکلی از نظر داشتن فضا بین دندانها ، نخواهد داشت . معمولاً بیماران نگران هستند که در صورت کشیده شدن دندانها فضای آنها خالی می ماند اما در صورتی که دستور کشیدن دندان به درستی داده شده باشد این نگرانی بی مورد است . در اثر ارتودنسی ثابت و حرکت دندانها به فضای دندان کشیده شده ، ممکن است فضا برای رویش دندانهای عقل محیا گردد . کشیدن دندان عقل یا مولر سوم باعث مرتب شدن دندانهای جلو نمی شود و از فضای دندان عقل یا مولر سوم نمی توان برای منظم کردن دندانهای نیش یا قدامی استفاده کرد . با توجه به سلامت لثه ها و بافت های نگه دارنده دندانهاُ می توان دندانها را در هر سنی حرکت داد ولی بهتر است که درمان های ارتودنسی ثابت در سن خاصی انجام شود. گرچه با افزایش سن مختصری سرعت حرکت دندانها کاهش می یابد . ولی به عنوان یک قانون کلی بهتر است بیمار قبل از بلوغ ویزیت شود تا بتوان از رشد فکین در جهت رفع ناهنجاری کمک گرفت. به عبارت دیگر بهترین زمان برای شروع درمان یا سن ارتودنسی ثابت می تواند قبل از بلوغ باشد. ارتودنسی ثابت به دلیل پیچیدگی و نیاز به ظرافت کاری بالاتر ، طولانی بودن مدت درمان ، در دوره دندانپزشکی عمومی آموزش داده نمی شود و آموزش آن فقط در دوره تخصصی ارتودنسی انجام می شود . بنابراین بایستی برای درمان با ارتودنسی ثابت فقط به متخصص ارتودنسی مراجعه کرد .

نکات مهم درباره ارتودنسی که شاید ندانید

ارتودنسی درمانی مختص دوران نوجوانی نیست و بسیاری از بزرگسالان نیز حتی در سنین بالا از این درمان بهره مند می شوند.پس بهتر است ابتدا کمی در مورد دندان ها توضیح دهیم. دندان ها در بسیاری از افراد در زاویه درست و فاصله مناسب از هم رویش نمی کنند. در بعضی افراد دندان ها ممکن است خیلی نزدیک به هم یا روی هم رویش پیدا کنند و بدین ترتیب نامرتب و شلوغ خواهند بود.

نکته بعدی به تفاوت سایز فک و دندان ها برمی گردد، یعنی امکان دارد فک کوچک بوده ولی دندان ها بزرگ باشند که دراین صورت دندان ها شلوغ به نظر می رسند. برعکس این حالت هم باعث می شود، بین دندان ها فاصله ایجاد شود. 

درمواردی مانند، افتادن و از دست دادن زود هنگام دندان های شیری یا دائمی، برخی از انواع مشکلات پزشکی، تصادف و عاداتی مثل مکیدن شصت دست و... هم می تواند منجر به بروز این اختلالات شود. در آخر اینکه افراد زیادی که دچار نامرتبی دندان هستند گاهی با ظاهر خود مشکل دارند. ارتودنسی ثابت به آنها کمک می کند لبخند زیباتری داشته باشند.

ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی علم تصحیح روابط نامناسب فک و دندان و جفت و ردیف کردن دندان های نامنظم است. درنهایت، با انجام ارتودنسی مشکلات مربوط به نظم، ترتیب و قرارگیری دندان ها در فک برطرف شده و فرد می تواند با کیفیت بهتری غذا بخورد و از زیبایی بیشتری هنگام صحبت کردن و لبخند زدن برخوردار باشد. 

بهترین زمان ارتودنسی متحرک چه زمانی است؟
زمانی که ساختمان های صورت در حال رشد هستند، ارتودنسی متحرک راحت تر و ساده تر انجام می شود و در زمان کمتری موفقیت بالاتری خواهد داشت. 

سن مناسب در دخترها قبل از ۱۳ سالگی و در پسرها قبل از ۱۵ سالگی است. اگر این زمان سپری شود تصحیح روابط به زمان و انرژی بیشتری نیاز دارد. البته در سنین بالا تر، بیشترین هدف درمان، مرتب کردن دندان ها و در سنین پایین تر بیشترین هدف درمان، رفع اختلالات فکی و تغییر چهره است.

سن بیمار از این نظر اهمیت دارد که به ما نشان می دهد چه امکاناتی برای درمان در اختیار داریم. آیا زمانی برای پیش درمانی در اختیارمان است یا خیر؟ یا اصلا چنین درمان هایی ضروری است؟ آیا از فاکتور رشد می توان کمک گرفت یا خیر؟ تمام جواب ها به سن بیمار ختم می شود؛ به همین دلیل بیماران را از نظر سنی دسته بندی می کنیم. البته فراموش نکنید که تا زمانی که دندان در دهان است می توان این درمان را انجام داد و به قول معروف هیچ وقت دیر نیست.

دوره درمان ارتودنسی ثابت چند سال است؟
درمان به طورمعمول حدودا یک سال ونیم تا ۲سال و نیم طول می کشد، البته به دنبال آن برای حفظ روابط بین دندانی باید تا مدتی از پلاک نگهدارنده استفاده کرد. همانطور که گفته شد، مدت و زمان بستگی به نوع درمان و سن بیمار هم دارد.

درمان های ارتودنسی ثابت به چند صورت است؟
به ۲صورت: ۱. متحرک ۲. ثابت
روش متحرک به طور معمول برای دختران از ۹ تا ۱۰ سالگی و برای پسران از ۱۰ تا ۱۱ سالگی مناسب است. همچنین درمان از طریق روش ثابت برای دختران ۱۲ تا ۱۳ سالگی(به بعد) و برای پسران ۱۲ تا ۱۴ سالگی(به بعد) انجام می شود.

ارتودنسی متحرک چیست؟
از فک بالا و پایین بیمار قالب گرفته شده و پلاک بالا و پایین ساخته می شود. این روش مزیت های خاص خود را دارد؛ از جمله بیمار می تواند هنگام غذا خوردن آن را از دهانش بیرون آورده و بعد از استفاده ازمسواک و نخ دندان دوباره در دهانش بگذارد. این روش برای افرادی که سن کمتری دارند بهتر است، زیرا علاوه بر مشکلات دندانی، می تواند ناهنجاری های فک ها را نیز رفع کند ولی در انجام حرکات دندانی محدودیت دارد.

سن مناسب برای ارتودنسی

مشکلات ارتودنسی به دو گروه دندانی و فکی طبقه بندی می شوند. هر گروه از این مشکلات خود بر اساس ماهیت و شدت سن خاصی را با عنوان بهترین زمان مداخله می طلبد. بنابر این مطابق با دستور انجمن متخصص ارتودنسی های آمریکا توصیه می گردد کودکان در سن ۷ سالگی مورد معاینه نزد متخصص ارتودنسی قرار گیرند تا در صورت مشاهده هر گونه انحراف در مسر رشد و تکامل دندانی فکی برای درمان مقتضی در سن مناسب اقدام شود. 
همانند دیگر رشته های پزشکی در ارتودنسی هم درمان های پیشگیرانه می توانند ضمن کاهش هزینه و طول مدت درمان فعال بر کیفیت نتیجه بدست آمده بیفزایند. خوشبختانه امروزه بسیاری از ناهنجاری های فک در سنین قبل از بلوغ قابل درمان و یا کنترل هستند. 
بهترین سن ارتودنسی ثابت بین ۱۲ تا ۱۵ سالگی همزمان با تکمیل رویش دندانهای دائمی و تکامل کافی ریشه این دندانها می باشد. با این حال اگر بیماری به هر دلیل در زمان مناسب درمان صحیح را دریافت نکرده باشد حتی در سنین بالا و بعد از بلوغ جنسی هم آلترناتیو های درمانی متعددی جهت رفع مشکلات ارتودنسی وجود دارد. جهت مشکلات دندانی در بزرگسالی به شرط برقراری سلامت استخوان و لثه و بهداشت دهان همچنان امکان انجام ارتودنسی ثابت وجود دارد. جهت ناهنجاری های اسکلتی هم می توان از درمان های ارتودنسی جبرانی (کاموفلاژ) و ارتودنسی توأم با جراحی فک کمک گرفت.

چگونگی روش ارتودنسی لینگوال (زبانی)

در اولین جلسه ملاقات با متخصص ارتودنسی برای استفاده از بریس های لینگوال از دندان های بیمار قالب تهیه می شود. این قالب در ادامه برای آزمایشگاه دندان ارسال شده و طراحی بریس با استفاده از نرم افزار CAD/CAM تهیه شده و تکنولوژی نمونه سازی اصلی به این منظور به کار می روند. در ادامه سیم های لازم، ساخته شده و با تکنولوژی روباتیک خم می شوند. این فرآیند به حدود ۶ هفته زمان نیاز دارد. پس از کامل شدن این فرآیند، بریس های ارتودنسی لینگوال با استفاده از یک فرآیند دقیق به دندان ها چسبانده می شوند. پس از این کار، لازم است بیمار بطور منظم با متخصص ارتودنسی ملاقات کرده تا فرآیند بهبود وضعیت دندان های بیمار تحت نظارت باشد.

مزایا و معایب

در کنار نامرئی بودن، ارتودنسی لینگوال دارای مزایای دیگر نیز هستند. اول اینکه، مزایا و قابلیت های این نوع بریس برای ایجاد تغییرات پیچیده در وضعیت دندان ها همچون اصلاح چرخشی، تغییر در ارتفاع دندان ها، و بستن فضاهای بین دندان ها بسیار بیشتر است. علاوه بر این، حتی اگر بهداشت دهان بیمار در حالت ایده آل حفظ نشود، هر گونه تغییر رنگ در این بریس ها (ایجاد لکه های سفید) در داخل دندان ها بوده و برای سایرین قابل مشاهده نخواهد بود.

همانطور که ممکن است شما بدانید، ارتودنسی لینگوال همچنین دارای مشکلات خاص خود در ناحیه داخل دندان ها هستند. در واقع عادت کردن به قرار گرفتن این بریس ها در کنار زبان به چند هفته زمان نیاز دارد. براکت ها و سیم های بریس معمولاً باعث ایجاد احساس نا همواری در زمان شروع استفاده از بریس می شود که می تواند بر وضعیت صحبت کردن فرد نیز برای یک مدت مشخص تاثیرگذار باشد. علاوه بر این، تمیز کردن ارتودنسی لینگوال دشوار است. در حقیقت، در صورتی که شما مشکلات پریودنتال داشته باشید، بریس های داخلی ممکن است باعث تشدید این شرایط شوند. استفاده از ارتودنسی نامرئی همچنین برای بیمارانی که عاج دندان آنها کوتاه است، امکان پذیر نیست. به هر حال، متخصص ارتودنسی می تواند مناسب بودن بریس های نامرئی را برای شرایط خاص دندان های بیمار در جلسه ملاقات با وی از طریق انجام معاینه  های لازم مشخص نماید.

کار گذاشتن ارتودنسی لینگوال همچنین می تواند برای متخصص ارتودنسی و پرسنل وی دشوار باشد، همچنین به این منظور فشار زیادی به ناحیه داخلی دندان ها وارد می شود. فاصله بین دندان ها در ناحیه داخل آنها کوچکتر است و به همین خاطر کار گذاشتن ارتودنسی لینگوال نیازمند استفاده از سیم های کوچک تر و سبک تر می باشد. این شرایط می تواند مدت زمان لازم برای درمان بیمار را در مقایسه با شرایطی که از بریس های سنتی استفاده می شود، افزایش دهد. کار کردن بر روی فضای داخلی دندان ها و پشت آنها همچنین نیازمند باقی ماندن بیمار به مدت طولانی تر در هر جلسه درمانی است.

هزینه و قیمت

یکی از بزرگترین فاکتورهای تاثیرگذار بر هزینه ارتودنسی لینگوال هزینه مواد اولیه استفاده شده در این نوع بریس ها است. امروزه بیشتر از بریس های فلزی برای بیمار استفاده می شود و این نوع بریس ها می تواند هزینه درمان ارتودنسی را کاهش دهد. علاوه بر این، لزوم استفاده از تکنولوژی CAD/CAM باعث افزایش هزینه ارتودنسی در مقایسه با ارتودنسی خارجی می شود. اصلاحات دقیق، زمان درمان طولانی، و هزینه بالای ابزارهای جانبی مورد نیاز به معنی بالاتر بودن هزینه استفاده از ارتودنسی لینگوال در مقایسه با بریس های عادی ارتودنسی ثابت است.

چرا و چه مدت باید از پلاک متحرک استفاده شود؟

دندان های انسان بر روی استخوان های فک قرار دارند. هنگامی که فرد از روش های درمان ارتودنسی ثابت دندان استفاده می کند، دندان ها با فشار (از طریق بریس ها و سیم ها یا تراز کننده ها) به سمت موقعیت جدید حرکت داده می شوند. به منظور حرکت دادن دندان ها به موقعیت جدید، لازم است استخوان در یک طرف دندان برداشته شده یا نرم شود (به این شرایط در اصلاح وا جذب گفته می شود). به این ترتیب اگر یک دندان از جلوی دهان حرکت داده و به سمت عقب برده شود، استخوان پشت دندان محو شده یا در اصطلاح تخصصی وا جذب می شود.

هنگامی که دندان در موقعیت جدید قرار گرفت، استخوان جدید اطراف دندان را احاطه کرده و به تثبیت دندان در محل جدید کمک موثر می نماید. این فرآیند تشکیل استخوان جدید در اطراف دندان معمولاً به ۹ تا ۱۲ ماه زمان نیاز دارد.

در طول این دوره، لازم است بیمار از ارتودنسی متحرک برای تثبیت دندان ها در محل جدید تا زمان تشکیل استخوان جدید در اطراف دندان استفاده نماید. بنابراین، لازم است بیمار به مدت ۱۲ ماه از ارتودنسی متحرک بطور منظم استفاده کند. با این وجود هنوز ممکن است بعضی افراد نیاز به استفاده از این پلاک ارتودنسی متحرک پس از گذشت ۱۲ ماه از تکمیل دوره درمان خود داشته باشند. این شرایط به بیولوژی دندان بیمار بستگی داشته و علت آن در ادامه توضیح داده خواهد شد.

پس از ۱۲ ماه استفاده مداوم از ارتودنسی متحرک، اغلب به بیمار پیشنهاد می شود از این پلاک ها در طول شب برای ۳ تا ۵ مرتبه در هفته برای تمام مدت عمر استفاده کند. علت پیشنهاد انجام این کار به بیمار به خاطر اینست که با استفاده از این پلاک ها فرآیند انتقال و جابجایی دندان ها به سمت جلو و عقب با افزایش سن متوقف شده یا آهسته می شود.

این حرکت به آهستگی اتفاق افتاده و معمولاً در طول ده ها سال در فرد بیمار مشاهده می گردد. به هر حال، با استفاده مداوم و مستمر پلاک های متحرک، امکان جلوگیری یا آهسته کردن این فرآیند وجود دارد.

انواع ارتودنسی متحرک

ارتودنسی متحرک هاولی: این نوع پلاک ها متحرک بوده و به دندان ها قفل می شوند. این پلاک ها از ماده پلاستیکی سخت برای پوشاندن سطح داخلی دندان ها و نیز یک سیم در جلوی دندان ها برای نگه داشتن دندان در محل تشکیل شده اند. استفاده از این پلاک ها معمولاً برای بیمارانی توصیه می شود که در طول ارتودنسی فک آنها گشاد شده باشد. این نوع پلاک بسیار با دوام است.

 
ارتودنسی متحرک وکیوفرم: پلاک های متحرک وکیوفرم یا «نامرئی» پلاک هایی هستند که تمام دندان ها را با یک پلاستیک شفاف می پوشانند. به این علت به این نوع پلاک ها وکیوفرم گفته می شود که در هنگام ساخت آنها از یک سیستم وکیوم برای مکش پلاستیک به قالب دندان ها استفاده می شود. این نوع پلاک ها از بهترین ابزارهای قابل استفاده برای بستن فضای بین دندان ها هستند و برای اهداف زیبایی مناسب می باشند. به خاطر پلاستیک نازک و زیبای بکار رفته در این پلاک ها، سرعت از بین رفتن این پلاک ها در مقایسه با سایر پلاک ها بیشتر است و لازم است بیمار به دفعات بیشتر این پلاک ها را جایگزین نماید. در اصطلاح به این نوع پلاک ها «ارتوتان» گفته می شود

 
ارتودنسی ثابت/ دائمی: پلاک های ثابت یا دائمی از سیم های سفارشی که در پشت دندان های جلو قرار می گیرند، تشکیل می شوند. پلاک های ارتودنسی ثابت در مقایسه با سایر پلاک ها کوچکتر هستند. در این حالت از سیم برای نگه داشتن پلاک بر روی سطح دندان استفاده شده و اتصال آنها به دندان با یک چسب کامپوزیت مخصوص امکان پذیر می شود. به این ترتیب ساختار دندان به هیچ وجه آسیب نمی بیند.

این نوع پلاک ها برای حفظ موقعیت دندان های پیشین در پایان دوره درمان عالی هستند. در این حالت بیمار می بایست در مسواک زدن با مسواک مخصوص ارتودنسی و کشیدن نخ بین دندان ها دقت زیاد نماید تا به این ترتیب از ایجاد مشکلات بعدی برای دندان ها پیشگیری شود.

نحوه استفاده و مراقبت از ارتودنسی متحرک

در هنگام استفاده از ارتودنسی متحرک به نکات زیر توجه داشته باشید:

•    پلاک دندان را در طول مدت ۲۴ ساعت شبانه روز به غیر از زمان خوردن غذا، مسواک زدن دندان ها با مسواک ارتودنسی، و انجام فعالیت های ورزشی دارای تماس مستقیم استفاده نمایید. در هنگام شنا کردن نیز نباید از پلاک استفاده شود!

•    هنگامی که پلاک در دهان قرار ندارد، لازم است آن را در محل مناسب نگهداری کنید. هیچ گاه پلاک را در دستمال یا حوله کاغذی نپیچید یا آن را در جیب خود قرار ندهید. پلاک دندان بسیار شکننده است و قیمت آن به نسبت گران می باشد.

•    پلاک دندان را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید، زیرا کودکان و حیوانات خانگی فکر می کنند پلاک دندان اسباب بازی است. در واقع بسیاری از بیماران با مشکل خراب شدن پلاک دندان توسط سگ ها یا گربه های خانگی خود مواجه می شوند. این حیوانات به بوی پلاک حساس بوده و به طرف آن جذب می شوند. در صورتی که پلاک دچار شکستگی شده، گم شده یا خم گردد، لطفاً با مطب دندان پزشک یا متخصص ارتودنسی خود در طول ساعت های کار تماس گرفته و برای ملاقات با وی وقت بگیرید.

•    در هنگام مسواک زدن دندان ها، سعی کنید پلاک های دندان را با مسواک و خمیر دندان شستشو دهید. هیچ گاه از آب گرم یا آب جوش برای تمیز کردن پلاک دندان استفاده نکنید. انجام این کار می تواند باعث وارد شدن آسیب به پلاک شده و قرارگیری مناسب پلاک در دهان شما را تحت تاثیر قرار دهد.

•    هفته ای یک بار (یا در زمان های لازم) پلاک دندان را در محلول تمیز کننده غوطه ور نمایید. انجام این کار می تواند باعث پاک شدن جرم و آلودگی از روی پلاک شود. علاوه بر این برای این کار می توان از سرکه سفید نیز استفاده کرد. در واقع سرکه سفید می تواند عملکردی شبیه به محلول های تمیز کننده داشته و ارزان تر نیز باشد. دستور العمل های ارائه شده بر روی جعبه پلاک را به دقت رعایت کرده و از دهان شویه با آب یا محلول شستشوی دهان در این رابطه استفاده نمایید. توجه داشته باشید محلول های تمیز کننده و سرکه مزه مناسبی برای استفاده به عنوان دهان شویه ندارند.

•    برای دو یا سه روز اول استفاده از پلاک، احتمالاً بیمار با ترشح بیش از حد بزاق دهان مواجه می شود. هنگامی که دهان وضعیت خود را با شرایط پلاک تطبیق داد، ترشح بزاق به حالت باز خواهد گشت. وضعیت صحبت کردن فرد نیز پس از گذشت دو یا سه روز حالت عادی پیدا خواهد کرد. خواندن مطالب با صدای بلند برای خود می تواند به تسریع فرآیند عادی شدن صحبت کردن شما کمک موثر نماید.

•    لطفاً برای خارج کردن و جایگزین کردن ارتودنسی متحرک دهان به نکات و راهنمایی های پزشک معالج خود توجه نمایید. از بازی کردن با پلاک در دهان یا خارج کردن آن از محل خود خودداری نمایید. انجام این کار می تواند به تدریج باعث خراب شدن پلاک یا شکستن آن شود.

•    ارتودنسی متحرک را در هنگام غذا خوردن از دهان خارج کنید.

•    به خاطر داشته باشید قبل از مسواک زدن پلاک را از دهان خارج کنید و قبل از باز گرداندن ارتودنسی متحرک به دهان نیز مسواک بزنید.

•    در صورتی که با مشکل در صحبت کردن هنگام استفاده از بریس مواجه شدید، فقط سعی کنید با تمرین کردن این مشکل را بر طرف نمایید! به این منظور می توانید با صدای بلند با تلفن صحبت کرده یا برای خود با صدای بلند در هنگام استفاده از پلاک آواز بخوانید!

•    مراقب ارتودنسی متحرک خود باشید، زیرا پلاک به سادگی شکسته می شود. در صورتی که پلاک بطور تصادفی شکسته شد، با پزشک در این رابطه تماس بگیرید.

•    در صورتی که تصور می کنید پلاک دندان شما نیاز به اصلاح دارد، با متخصص ارتودنسی ملاقات کرده و هیچ گاه خودتان پلاک را دستکاری نکنید.

•    همواره پلاک خود را در هنگام ملاقات با متخصص ارتودنسی به همراه داشته باشید.

•    در هنگام شنا کردن پلاک خود را از دهان خارج کنید.

•    پلاک خود را در آب جوش یا گرم برای تمیز کردن قرار ندهید. انجام این کار می تواند باعث ذوب شدن پلاک شود! علاوه بر این، پلاک خود را از داشبورد گرم اتومبیل دور نگه دارید.

ارتودنسی ثابت یا متحرک؟

● ارتودنسی ثابت

این دستگاه ها همان سیم ها و براکت هایی است که روی تک تک دندان ها نصب می شوند. یک دستگاه ارتودنسی ثابت از قطعاتی به نام براکت که به طور مستقیم به دندان ها چسبانده می شوند و سیم در داخل آنها گذاشته می شود، تشکیل شده اند. ارتودنسی ثابت کنترل بهتری بر حرکات دندانی دارند چون نیرویی که بر دندان ها وارد می کنند، به طور دقیق کنترل شده است و به تدریج و به آرامی دندان ها را به موقعیت صحیح هدایت می کنند. به طور معمول نیرویی که به وسیله ارتودنسی ثابت بر دندان ها وارد می شود، نیرویی سبک است. اشکال اصلی آنها این است که چون در دهان ثابت هستند، نمی توان برای تمیز کردن آنها را از دهان خارج کرد. به علاوه موجب گیر کردن موادغذایی در اطراف سیم ها و براکت ها شد. اگر این خرده های غذایی به خوبی برداشته و تمیز نشوند، به زودی موجب پوسیدگی دندان ها می شوند. بنابراین اگر متخصص ارتودنسی برای شما این دستگاه ها را تجویز کرد باید خودتان را برای مسواک زدن دقیق و رعایت بهداشت دهان، چند برابر بیشتر از آنچه پیش از این انجام می دادید، آماده کنید.
● ارتودنسی متحرک

ارتودنسی متحرک از سیم و مواد پلاستیکی (آگریل) ساخته می شوند. شما می توانید خودتان آن را دهانتان بگذارید و هر وقت خواستید از دهانتان خارج کنید. بعضی از آنها به طور هم زمان دندان های فک بالا و پایین را در برمی گیرند. متخصص ارتودنسی اغلب به شما خواهد گفت فقط برای غذا خوردن و شستشو این پلاک ها را از دهانتان خارج کنید و در بقیه ساعات روز آن را در دهانتان نگه دارید تا نیروی کافی را به دندان ها و فک تان وارد کنند. فراموش نکنید که شما در صورتی نتیجه مطلوبی از درمان خود با این وسایل خواهید گرفت که به طور دقیق در استفاده از آن با متخصص ردیف کردن دندان همکاری کنید و پلاک را درست و به میزان کافی در طول روز در دهانتان نگه دارید، چیزی که خیلی از کودکان به بهانه خجالت، بازی، راحتی و.. از آن طفره می روند و دور از چشم والدین شان آن را استفاده نکرده و یا فقط در زمانی که در خانه هستند، از پلاک استفاده می کنند که نتایج درمان را مختل می کند. مزیت عمده این ارتودنسی متحرک این است که شما می توانید آن را برای شستشو و تمیز کردن از دهانتان خارج کنید.

● ارتودنسی متحرک برای چه کسانی لازم است؟
پلاک های ارتودنسی متحرک برای درمان ناهنجاری های ساده فک و صورت و دندان ها استفاده می شوند. جایی که فقط لازم است دندان ها اندکی مرتب شوند و به جابه جایی کاملی نیاز ندارند. به طور مثال ممکن است دندان های جلویی فک بالای شما اندکی بیرون زده باشد و می توان با این پلاک ها زاویه دندان ها را تغییر داد و آنها را مرتب کرد. برای استفاده از این پلاک ها به طور معمول می توانید به متخصص ارتودنسی عمومی مراجعه کنید.

هنگامی که درمان ارتودنسی دندان های شما به پایان رسید، باید به دندان ها فرصت داد تا در موقعیت جدید تثبیت شوند. در این زمان متخصص ردیف کردن دندان یک پلاک متحرک را برایتان تجویز خواهد کرد که باید چند ماه از آن استفاده کنید. این ارتودنسی متحرک، دندان ها را در موقعیت جدید حفظ می کند تا الیاف لثه ای و استخوان کافی در اطراف ریشه شان تشکیل شود و در موقعیت جدید تثیبیت شوند.

● وقتی عضله ها یاری می کنند


یکی دیگر از کاربردهای دستگاه های ارتودنسی متحرک، پیش از بلوغ و در دوران رشد است. در این دوران می توان از نیروی عضلات سر و صورت و گردن برای هدایت فک و دندان ها در موقعیت صحیح استفاده کرد. این دستگاه ها اغلب شامل پلاکی داخل دهان هستند که گاهی به وسیله کش ها و حلقه هایی روی صورت، سر و گردن تکیه دارند. استفاده از این دستگاه ها برای پسر بچه های شیطان باید با دقت و کنترل خاصی انجام شود تا خطر آسیب و پارگی پوست صورت از بین برود.

● ارتودنسی ثابت برای چه کسانی لازم است؟

سیم ها و براکت و نیز سایر دستگاه های ارتودنسی ثابت ، برای حرکات پیچیده تر دندانی و بیشتر برای کسانی که دوران بلوغ را سپری کرده اند، استفاده می شوند. این دستگاه ها می توانند با اعمال نیرو به یک دندان آن را از یک محل به محل دیگری در قوس فکی حرکت دهند. این یک حرکت پیچیده دندانی است. همچنین اگر شما در سنین بزرگسالی به فکر مرتب کردن دندان هایتان افتاده اید، باید خودتان را برای ارتودنسی ثابت آماده کنید. اگر دندان های شما چرخش غیرطبیعی پیدا کرده اند و یا نیاز است کمتر و یا بیشتر در استخوان فک فرو رفته و یا بیرون آورده شوند، باید روی این نوع ارتودنسی حساب کنید. برای انجام این درمان ارتودنسی، باید حتما به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.