ضرورت انجام ارتودنسی

فقط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی می‌تواند تعیین کند که آیا انجام ارتودنسی بزرگسالان و ارتودنسی کودکان مفید هست یا خیر. متخصص بر پایه ابزار تشخیصی، شامل شرح حال کامل پزشکی و پرونده دندانپزشکی فرد، معاینه بالینی، قالب گرفتن از دندان‌ها و عکس‌ها و رادیوگرافی‌های مخصوص ـ تصمیم نهایی خود در مورد سودمند بودن ارتودنسی را اتخاذ می‌کند و برنامه درمانی مناسب با شرایط بیمار را طرح‌ریزی می‌کند. در صورت مواجهه با هر یک از موارد زیر، شما نیز می‌توانید برای ارتودنسی یا سیم کشی دندان خود اقدام کنید:

• اُوربایت: یا هم‌پوشانی عمودی دندان‌های پیشین بالا و پایین: در هنگام بسته بودن فک‌ها یا پیش آمدن دندان بالا روی لب پایین ـ در این حالت دندان‌های پیشین بالا بسیار جلوتر از دندان‌های پایین قرار دارند.
• آندربایت: (حالت معکوس اُوربایت) یا بزرگ‌تر بودن فک پایین از فک بالا در این حالت و دندان‌های پایین بسیار جلوتر از دندان‌های بالا قرار می‌گیرند یا این که دندان‌های بالا بیش از اندازه عقب هستند.
• کراس بایت یا عقب بودن یک یا تمام دندان‌های فک بالا نسبت به دندان‌های فک پایین: در این حالت هنگام جویدن، دندان‌های بالا با اندک فاصله طبیعی خود روی لبه دندان‌های پایین قرار نمی‌گیرند.
• بایت باز یا فاصله بین دندان‌های فک بالا و پایین هنگام بسته بودن دهان: در این حالت هنگام بستن دهان دندان‌های عقب کاملاً روی هم قرار می‌گیرند اما بین سطح دندان‌های بالا و یا کنار فضایی وجود دارد.
• ناهمانگی خط وسط دندان‌ها: در این حالت مرکز دندان‌های پیشین بالا بر مرکز دندان‌های پیشین پایین منطبق نیست، البته درمان ارتودنسی دندان به خوبی می تواند این مشکلات را حل کند.
• وجود فضا در بین دندان ها: فضاها یا فاصله‌ بین دندان ها در نتیجه از دست دادن دندان‌ها یا پر نشدن دهان توسط دندان‌ها.
• نامرتب بودن دندان‌ها (کراودینگ): وقتی تعداد دندان‌ها بیش از آن باشد که بتوانند بر روی ریج دندانی جای بگیرند.

سن مناسب

از درمان ارتودنسی دندان کودکان خُردسال با اصطلاح ارتودنسی پیشگیری یاد می‌شود. مداخله گاهی بسیار زود از سن 6 یا 7 سالگی(سن ارتودنسی) شروع می‌شود، چون در این سن، دندان‌ها و فک‌ همچنان در حال رشداند و بنابراین بهتر می‌توان عارضه‌هایی چون نامرتبی دندان‌ها را اصلاح نمود. پیش از درآمدن دندان‌های دائمی، می‌توان کاری کرد تا آنها در موقعیتی بهتر لثه را بشکافند و از آن بیرون بزنند. برای مثال، قوس دندانی معمولاً به اندازه کافی بزرگ نیست تا تمام دندان‌ها را دربربگیرد؛ مداخله زودهنگام از این نکته بهره می‌گیرد که فک کودک همچنان در حال رشد است و با استفاده از وسیله‌ای به نام بسط دهنده‌ی کام، قوس دندانی فوقانی کودک را بزرگ‌تر می‌کند. زمانی که قوس به اندازه مناسب برسد، احتمال این که دندان‌های دائمی در موقعیت بهتری دربیایند نیز بالاتر می‌رود. درمان‌های بیشتر معمولاً در سنین بالاتر مورد نیاز خواهد بود، اما بدون شک گستردگی و طول درمان کوتاه‌تری خواهد داشت.

شایان ذکر است که کودکانی که ارتودنسی دندان پیشگیری برایشان انجام می‌شود عموماً مجبور خواهند بود تا در آینده از بریس یا دیگر وسایل ارتودنسی استفاده کنند؛ اگرچه به لطف این درمان زودهنگام، درمان آتی ساده‌تر و کوتاه‌تر خواهد شد. از ارتودنسی پیشگیری معمولاً به عنوان درمان دو مرحله‌ای یاد می‌شود.

انواع

وقتی به اصل مطلب می‌رسید، در واقع با دو گونه اصلی ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک، مواجه می‌شوید. به احتمال زیاد تصورتان بر این خواهد بود که بریس‌های موقتی (گونه‌ای که به راحتی درآورده می‌شود) بهتر از گونه‌های ثابت هستند؛ اما بهتر است بدانید که هر دو نوع ثابت و ارتودنسی متحرک مزایا و معایب مختص به خود را دارند. تکنولوژی دندانپزشکی بریس‌های دندانی جالبی را برایمان به ارمغان آورده است؛ گونه‌های متعدد ارتودنسی دندان فلزی تا ارتودنسی سرامیکی، همرنگ دندان تا شفاف؛ دیگر دوره‌ی ترسیدن نوجوانان از ارتودنسی و تمسخر هم‌سن و سال‌های‌شان به پایان رسیده است. می‌توان به جرأت گفت که بسیاری از نوجوانان مشتاق ارتودنسی کردن هستند چون بریس در دهان داشتن به منزله حق عبور آنان از دوران خردسالی قلمداد می‌شود. که با تقبل هزینه ارتودنسی ثابت میتوان دندان هایی صاف و مرتب داشت.در ادامه انواع گوناگون بریس را بررسی می‌کنیم. همچنین ارتودنسی مخفی یک نوع از ارتونسی ها می باشد که در ادامه به بحث آن می پردازیم.

فلزی

ارتودنسی فلزی بیشترین رواج را دارند و تمام متخصصین ارتودنسی می‌توانند ارتودنسی دندان فلزی را در اختیار مراجعین خود قرار دهند که از براکت‌های چسبیده به هر دندان تشکیل می‌شود.

سرامیکی

ارتودنسی سرامیکی به اندازه گونه فلزی مشخص نیست و تا حدی همرنگ دندان می شود به دلیل شفاف بودن براکت های آن، اما اندکی گران‌تر و ضعیف‌تر است. در مجموع باید گفت که اتودنسی دندان سرامیکی ظاهری عالی دارند.

پشت دندانی

ارتودنسی پشت دندانی همان‌گونه که از نامش برمی‌آید به پشت دندان متصل می‌شود و بنابراین هنگام لبخند زدن جلب توجه نمی‌کند. هزینه این نوع ارتودنسی دندان بیشتر از بریس‌های فلزی متعارف است، هرچند امتیازهای آن به خوبی این تفاوت را توجیه می‌کند.

نامرئی

ارتودنسی نامرئی واقعاً نامرئی است! صفحه‌های تنظیم کننده به صورت قالب ساخته شده‌اند و می‌توان آنها را برای شستن بریس و مسواک زدن دندان‌ها و نخ دندان کشیدن به راحتی از دهان خارج کرد. در یک کلام می‌توان گفت که ارتودنسی نامرئی در مقایسه با دیگر بریس‌ها حکم کادیلاک را در میان دیگر ماشین‌ها دارد، پس در انتخاب آن شک نکنید البته به شرطی که توان پرداخت سنگین هزینه ارتودنسی نامرئی را داشته باشید! بریس نامرئی در مجموع طرفداران بیشتری دارد، چون می‌توان بدون در نظر گرفتن قیمت ارتودنسی نامرئی ، دندان‌ها را منظم و ردیف کرد بدون آن که تمام اطرافیان از این موضوع باخبر شوند.