انواع دستگاه های ارتودنسی

دستگاههای ارتودنسی شامل دو شکل کلی ارتودنسی ثابت و متحرک می باشند که بسته به نوع مشکل بیمار یکی از آنها یا هردو بکار می رود . وجه تسمیه این دستگاهها بر مبنای قابلیت جابجایی آنها توسط بیمار است. در دستگاه ارتودنسی ثابت اجزاء به صورت نگین هایی بر روی دندان چسبانده شده و ثابت می گردند. در حالی که دستگاههای متحرک ساختارهای پلاستیکی شکلی هستند که توسط خود بیمار گذاشته و برداشته می شوند.
یکی از سوالات رایج از سوی بیماران این است که ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟ پاسخ این است که هر کدام اینها کاربرد، مزایا و  معایب خود را دارند. به عنوان مثال برای درمان های هدایت رشد فک که در طول دوره رشد بیماران صورت می گیرد ارتودنسی ثابت تقریبا" کمکی نمی تواند بکند و باید از دستگاههای متحرک بهره برد. از سویی ردیف کردن دندانها به صورت دقیق و با رعایت جزئیات تنها توسط ارتودنسی ثابت محقق می گردد. 
از مهمترین مزایای ارتودنسی ثابت، کاهش نیاز به همکاری بیمار در خصوص گذاشتن مرتب دستگاه می باشد و البته اینکه نیروی وارده به دندانها در سه بعد فضایی قابل تنظیم می باشد. مهمترین عیب دستگاههای ارتودنسی ثابت، لزوم دقت بالای بیمار در امر رعایت بهداشت دهان و دندانها می باشد زیرا حضور ارتودنسی ثابت داخل دهان روند معمول مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را مختل می کند.
مهترین مزیت ارتودنسی متحرک امکان راحت تر رعایت بهداشت دهان در قیاس با ارتودنسی ثابت است. به گونه ای که حین غذا خوردن و مسواک زدن بیمار می تواند پلاک یا دستگاه متحرک خود را بردارد. همین نکته مهمترین عیب دستگاههای متحرک را نیز رقم می زند. به این مفهوم که به دلیل قابلیت گذاشتن و برداشتن از سوی بیمار، نیاز به همکاری بالای بیمار در استفاده مرتب دارد.

دستگاههای ارتودنسی با عنوان اجسامی خارجی داخل دهان قرار می گیرند و بیمار می  بایست زندگی جدیدی را با آنها آغاز کند. نحوه رعایت بهداشت با حالت عادی تفاوت دارد. نحوه غدا خوردن بیمار ارتودنسی نیز باید حساب شده باشد. ناراحتی هایی ممکن است در خلال درمان از بابت دستگاههای ارتودنسی رخ دهد که آنها هم مستلزم رعایت ملاحظات خاص از سوی بیمار می باشد. در این بخش، اصول استفاده و مشکلات مربوط به دستگاههای ارتودنسی متحرک شامل پلاک، هدگیر و ... و نکات مرتبط با ارتودنسی ثابت را مورد بررسی  قرار می دهیم . مشکلات روز های نخست ارتودنسی و مشکلات حین درمان ارتودنسی بطور جداگانه در این بخش توضیح داده شده اند.پس از آنکه ناهنجاری دندانی و یا فکی به کمک دستگاه های ارتودنسی برطرف گردید، کار شما با ارتودنتیست تمام نمی شود. بلکه پس از برداشته شدن دستگاه های ارتودنسی مرحله  بعدی درمان شما که شامل حفظ نتایج بدست آمده می باشد آغاز می گردد. به این مرحله درریتنشن (Retention) گفته می شود. بدین منظور بایستی از دستگاه هایی با عنواننگهدارنده یا ریتینر ارتودنسی استفاده نمایید. بدیهی است، عدم موفقیت در رعایت  دستورالعمل استفاده از این دستگاه ها منجر به بهم خوردن مجدد نظم دندانی فکی و برگشت مشکل ارتودنسی خواهد گردید. دستگاه های نگهدارنده به دو شکل کلی متحرک و ثابت موجود می باشند که در قسمت بعد به آن می پردازیم. نکته مهم دیگر پس از پایان درمان ارتودنسی، تصمیم گیری در مورد دندان های عقل است. اگر دندان های عقل فضای کافی برای رویش  نداشته باشند، ممکن است زمینه را برای بهم ریختن مجدد دندانها فراهم کنند. در این صورت باید با مشورت دندانپزشک ارتودنتیست خود و در زمان مناسب نسبت به کشیدن آنها اقدام نمایید.